Horizonteffekt: Unterschied zwischen den Versionen

aus Schachcomputer.info Wiki, der freien Schachcomputer-Wissensdatenbank
KKeine Bearbeitungszusammenfassung
Keine Bearbeitungszusammenfassung
 
(3 dazwischenliegende Versionen von 2 Benutzern werden nicht angezeigt)
Zeile 2: Zeile 2:


Bei einem von SteveB durchgeführten Schnellschach Match kam es zu der rechts abgebildeten Stellung zwischen [[Mephisto Nigel Short]] und '''Fidelity Mobile Master'''. Nur zwei Züge verhindern, dass Schwarz sofort mattgesetzt wird. Der Fidelity entschied sich für den Bauernraub und verlor kurz darauf den dann eingesperrten Läufer nebst Partie. Betrachtet man die Lösungszeiten anderer Schachcomputer weiter unten, so befindet er sich dennoch in guter Gesellschaft. Diese Stellung und die nächsten 5 gespielten Züge verdeutlichen beispielhaft die Probleme, die zum '''Horizonteffekt''' führen.
Bei einem von SteveB durchgeführten Schnellschach Match kam es zu der rechts abgebildeten Stellung zwischen [[Mephisto Nigel Short]] und '''Fidelity Mobile Master'''. Nur zwei Züge verhindern, dass Schwarz sofort mattgesetzt wird. Der Fidelity entschied sich für den Bauernraub und verlor kurz darauf den dann eingesperrten Läufer nebst Partie. Betrachtet man die Lösungszeiten anderer Schachcomputer weiter unten, so befindet er sich dennoch in guter Gesellschaft. Diese Stellung und die nächsten 5 gespielten Züge verdeutlichen beispielhaft die Probleme, die zum '''Horizonteffekt''' führen.
<pgn>
[Event "30 Sek. / Zug"]
[Site "SteveB"]
[Date "2009.04.18"]
[Round "2"]
[White "Mephisto Nigel Short"]
[Black "Fidelity Mobile Master, (CB16)."]
[Result "1-0"]
[ECO "B22"]
[WhiteElo "2000"]
[BlackElo "2000"]
[Annotator "'hard"]
[PlyCount "39"]
[EventDate "2009.??.??"]


<br style="clear:both;" />
{[%evp 0,7,25,18,44,-12,18,8,2,24]} 1. e4 c5 2. c3 Nf6 3. e5 Nd5 4. d4 cxd4 5.
<HTML>
cxd4 d6 6. Nf3 Nc6 7. Bc4 Nb6 8. Bb3 dxe5 9. Nxe5 e6 10. Nxc6 bxc6 11. O-O Bd6
<HEAD>
12. Qg4 O-O 13. Bg5 Qc7 14. Bf6 Bxh2+ (14... g6 {ist erforderlich}) 15. Kh1 g6
<TITLE></TITLE>
16. g3 Nd7 17. Bg5 Ba6 18. Rc1 h5 19. Qh4 Bxg3 {erst jetzt ist der Läufer
<LINK REL='stylesheet' HREF='../wiki-partien/croslink.css'>
nicht mehr zu retten. So weit muss ein Schachprogramm vorausrechnen, damit der
<STYLE type='text/css'>
Horizonteffekt nicht einsetzt. Welche Schachcomputer können dem Bauernraub
#pc1 {position:absolute; visibility:hidden; cursor:hand;}
widerstehen und spielen 14. ..g6! ?} 20. fxg3 1-0
</STYLE>
</pgn>
<SCRIPT language='JavaScript' type='text/javascript'>
[[Bild:Horizonteffekt.png|left|thumb|400px|r1b2rk1/p1q2ppp/1npbpB2/8/3P2Q1/1B6/PP3PPP/RN3RK1 b - - 0 14]]
<!--
var p1=new Image();
p1.src='/jpc/p3con1.gif';
var delay=1400;
var imgurl='/jpc/';
var gb=[[64]];
var gf=['rnbqkbnrpppppppp8888PPPPPPPPRNBQKBNR 1'];
var gc=[''];
var gm=[
'sc@@IY@@qi@@ET@@c[@@TZ@@rb@@Yb@Dib@DJR@@}l@@@Q@@|a@@ZP@@ah@@R[@Dl[@@KS@@[Q@@HQ@D{}@pDR@@ze@@CE@py]@@BI@@]T@@Rv@BMUA@}~@@MU@@um@@PJ@@T]@@AO@@|y@@N^@@ef@@vm@@tm@D'
];
var gflip=[0,0];
var gres=[0,0];
var gend=[156,0];
// -->
</SCRIPT>
</HEAD>
<BODY onLoad='InitSys()'>
<SCRIPT language='JavaScript' type='text/javascript' SRC='../wiki-partien/horizonteffekt.js'></SCRIPT>
<DIV ID='pc1' onClick='DropPc(cg)'>
<IMG SRC='/jpc/i35.gif' NAME='dpc'></DIV>
<A HREF='#pg0' NAME='pg0'></A>
<!-- game0 start -->
<TABLE ALIGN='LEFT' CELLSPACING='0' CELLPADDING='2'><TR><TD WIDTH='350'><BR><CENTER>
<DIV class='pgb'>
<TABLE class='pgbb' CELLSPACING='0' CELLPADDING='0'><TR><TD>
<TABLE BACKGROUND='/jpc/bluemv35.jpg' CELLSPACING='0' CELLPADDING='0' onClick='BrdNum(0)' TITLE='' ID='brdt0'><TR><TD>
<IMG SRC="/jpc/br35.gif" name='brd0'><IMG SRC="/jpc/bn35.gif"><IMG SRC="/jpc/bb35.gif"><IMG SRC="/jpc/bq35.gif"><IMG SRC="/jpc/bk35.gif"><IMG SRC="/jpc/bb35.gif"><IMG SRC="/jpc/bn35.gif"><IMG SRC="/jpc/br35.gif"><BR><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><IMG SRC="/jpc/bp35.gif"><BR><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><BR><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><BR><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><BR><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><IMG SRC="/jpc/i35.gif"><BR><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><IMG SRC="/jpc/wp35.gif"><BR><IMG SRC="/jpc/wr35.gif"><IMG SRC="/jpc/wn35.gif"><IMG SRC="/jpc/wb35.gif"><IMG SRC="/jpc/wq35.gif"><IMG SRC="/jpc/wk35.gif"><IMG SRC="/jpc/wb35.gif"><IMG SRC="/jpc/wn35.gif"><IMG SRC="/jpc/wr35.gif"></TD></TR></TABLE></TD></TR></TABLE></DIV>
<P class='pt' ID='it0'>&nbsp;</P>
</CENTER><FORM NAME='form0'><CENTER>
<P><MAP NAME='map0'>
<AREA COORDS='1,1,23,19' TITLE="To start" HREF='javascript:void(0)' onClick='GoStart(0); return false;'>
<AREA COORDS='24,1,46,19' TITLE="Back 5" HREF='javascript:void(0)' onClick='Back5(0); return false;'>
<AREA COORDS='47,1,69,19' TITLE="Back 1" HREF='javascript:void(0)' onClick='Back(0); return false;'>
<AREA COORDS='70,1,92,19' TITLE="Forward 1" HREF='javascript:void(0)' onClick='Forward(0); return false;'>
<AREA COORDS='93,1,115,19' TITLE="Forward 5" HREF='javascript:void(0)' onClick='Forward5(0); return false;'>
<AREA COORDS='116,1,138,19' TITLE="To end" HREF='javascript:void(0)' onClick='GoEnd(0); return false;'>
<AREA COORDS='139,1,161,19' TITLE="Flip board" HREF='javascript:void(0)' onClick='Flip(0); return false;'>
<AREA COORDS='162,1,184,19' TITLE="Autoplay" HREF='javascript:void(0)' onClick='Astart(0); return false;'>
<AREA COORDS='185,1,207,19' TITLE="Step into variations" HREF='javascript:void(0)' onClick='Step(0); return false;'>
</MAP>
<IMG SRC='/jpc/p3con0.gif' BORDER='0' USEMAP='#map0' height=18 width=206></P>
</CENTER></FORM>
</TD><TD>&nbsp;</TD></TR></TABLE>
<DIV class='pgi'>
<div align="left">
<TABLE class='pgib' WIDTH='50%' CELLSPACING=0><TR><TD>
<TABLE WIDTH='100%' BORDER=0 CELLPADDING=0><TR><TD ALIGN='left'><SPAN class='popen' TITLE="(Smith-Morra)">Sicilian-Alekhine-Alapin</SPAN></TD><TD ALIGN='right'><SPAN class='peco'>B22</SPAN></TD></TR>
</TABLE><P class='pplay'><IMG SRC='/flag/nof.gif' Border='0'> Mephisto Nigel Short<SPAN class='pelo'> (2000)</SPAN><BR>
<IMG SRC='/flag/nof.gif' Border='0'>  Fidelity Mobile Master<SPAN class='pelo'> (2000)</SPAN></P>
<P class='pevent'>30 Sek. / Zug (2)<BR>
SteveB, 2009</P>
</TD></TR></TABLE>
</div>
</DIV>
<BR><DIV class='pgm'>
<A HREF='#jmv0' NAME='jmv0'></A>
<P class='pm'>1. <A HREF='javascript:Mv(0,1)'>e4</A> <A HREF='javascript:Mv(0,2)'>c5</A> 2. <A HREF='javascript:Mv(0,3)'>c3</A> <A HREF='javascript:Mv(0,4)'>Sf6</A> 3. <A HREF='javascript:Mv(0,5)'>e5</A> <A HREF='javascript:Mv(0,6)'>Sd5</A> 4. <A HREF='javascript:Mv(0,7)'>d4</A> <A HREF='javascript:Mv(0,8)'>cxd4</A> 5. <A HREF='javascript:Mv(0,9)'>cxd4</A> <A HREF='javascript:Mv(0,10)'>d6</A> 6. <A HREF='javascript:Mv(0,11)'>Sf3</A> <A HREF='javascript:Mv(0,12)'>Sc6</A> 7. <A HREF='javascript:Mv(0,13)'>Lc4</A> <A HREF='javascript:Mv(0,14)'>Sb6</A> 8. <A HREF='javascript:Mv(0,15)'>Lb3</A> <A HREF='javascript:Mv(0,16)'>dxe5</A> 9. <A HREF='javascript:Mv(0,17)'>Sxe5</A> <A HREF='javascript:Mv(0,18)'>e6</A> 10. <A HREF='javascript:Mv(0,19)'>Sxc6</A> <A HREF='javascript:Mv(0,20)'>bxc6</A> 11. <NOBR><A HREF='javascript:Mv(0,21)'>O-O</A></NOBR> <A HREF='javascript:Mv(0,22)'>Ld6</A> 12. <A HREF='javascript:Mv(0,23)'>Dg4</A> <NOBR><A HREF='javascript:Mv(0,24)'>O-O</A></NOBR> 13. <A HREF='javascript:Mv(0,25)'>Lg5</A> <A HREF='javascript:Mv(0,26)'>Dc7</A> 14. <A HREF='javascript:Mv(0,27)'>Lf6</A> <A HREF='javascript:Mv(0,28)'>Lxh2+</A> <SPAN class='pc'>14... <A HREF='javascript:Mv(0,29)'>g6</A> ist erforderlich</SPAN>
15. <A HREF='javascript:Mv(0,30)'>Kh1</A> <A HREF='javascript:Mv(0,31)'>g6</A> 16. <A HREF='javascript:Mv(0,32)'>g3</A> <A HREF='javascript:Mv(0,33)'>Sd7</A> 17. <A HREF='javascript:Mv(0,34)'>Lg5</A> <A HREF='javascript:Mv(0,35)'>La6</A> 18. <A HREF='javascript:Mv(0,36)'>Tc1</A> <A HREF='javascript:Mv(0,37)'>h5</A> 19. <A HREF='javascript:Mv(0,38)'>Dh4</A> <A HREF='javascript:Mv(0,39)'>Lxg3</A> <SPAN class='pc'>erst jetzt ist der Läufer nicht mehr zu retten. So weit muss ein Schachprogramm vorausrechnen, damit der Horizonteffekt nicht einsetzt. Welche Schachcomputer können dem Bauernraub widerstehen und spielen 14. ..g6! ?</SPAN>
20. <A HREF='javascript:Mv(0,40)'>fxg3</A> <SPAN class='pm'>1-0</SPAN>
<SPAN class='panno'>['hard]</SPAN>
</P>
</DIV>
&nbsp;<!-- game0 end -->
<P><A HREF='../wiki-partien/horizonteffekt.pgn'><IMG SRC='/jpc/pgn.gif' BORDER='0'>Game(s) in PGN</A></P></BODY></HTML>
<br style="clear:both;" />  
[[Bild:Horizonteffekt.png|center|thumb|400px|r1b2rk1/p1q2ppp/1npbpB2/8/3P2Q1/1B6/PP3PPP/RN3RK1 b - - 0 14]]
<br style="clear:both;" />'''[Mittesten erlaubt und insbesondere gewünscht!]'''
<br style="clear:both;" />'''[Mittesten erlaubt und insbesondere gewünscht!]'''
  '''Horizonteffekt: Zeitbedarf & Rechentiefe für 14. ..g6 (in der Analysestufe)'''
  '''Horizonteffekt: Zeitbedarf & Rechentiefe für 14. ..g6 (in der Analysestufe)'''
Zeile 85: Zeile 32:
  ''Fritz 6''                                  1"  im 9/22. Hz (feste Suchtiefe '''9''' eingestellt)
  ''Fritz 6''                                  1"  im 9/22. Hz (feste Suchtiefe '''9''' eingestellt)
  [[Mephisto Roma II]]:                    sofort  im '''1. Hz'''
  [[Mephisto Roma II]]:                    sofort  im '''1. Hz'''
  [[SciSys Turbo King]]:                      58"  im '''3. Hz''' nach ca. 15000 berechneten Stellungen (ebenso [[Scisys Turbo King II]])
  [[SciSys Turbo King]]:                      58"  im '''3. Hz''' nach ca. 15000 berechneten Stellungen  
                                                                (ebenso [[Scisys Turbo King II]])
  [[Mephisto Milano]]:                      1'53"  im 7. Hz nach ca. 75000 berechneten Stellungen
  [[Mephisto Milano]]:                      1'53"  im 7. Hz nach ca. 75000 berechneten Stellungen
  [[Mephisto MM V]]:                        3'14"  im 7. Hz, Version 5.0
  [[Mephisto MM V]]:                        3'14"  im 7. Hz, Version 5.0
Zeile 93: Zeile 41:
  [[Saitek Cougar]]:                        16'25"  im 9. Hz
  [[Saitek Cougar]]:                        16'25"  im 9. Hz
  [[Mephisto MM VI]]                        27'40"  im 9. Hz 22. Ast  
  [[Mephisto MM VI]]                        27'40"  im 9. Hz 22. Ast  
  [[Mephisto MM I]]:                      5h29'    im 6/16. Hz nach ca. 38600 berechneten Stellungen
  [[Mephisto MM I]]:                      5h29'    im 6/16. Hz nach ~38600 berechneten Stellungen
  [[Fidelity Mach III]]                  >6h <8h  im 10. Hz 3. Ast   
  [[Fidelity Mach III]]                  >6h <8h  im 10. Hz 3. Ast   
   
   
  '''nicht gelöst oder abgebrochen:'''
  '''nicht gelöst oder abgebrochen:'''
  [[Novag Diablo]]:                        >2h    Test im 10. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+), >20 Mio. Stellungen berechnet
  [[Novag Diablo]]:                        >2h    Test im 10. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+),  
  [[Novag Super Expert]]:                  >2h    Test im 9. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+), >15 Mio. Stellungen berechnet
                                                  >20 Mio. Stellungen berechnet
  [[Mephisto Modena]]:                      >7h15'  Test im 12. Hz abgebrochen, immer noch 14. ..Lxh2+ erwogen     
  [[Novag Super Expert]]:                  >2h    Test im 9. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+),  
  [[Saitek Prisma]]:                      >12h    Test im 9. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+), >60 Mio. Stellungen berechnet
                                                  >15 Mio. Stellungen berechnet
  [[Fidelity Designer 2000 Display]]:      >12h    Test im 10. Hz abgebrochen, immer noch 14. ..Lxh2+ erwogen
[[Saitek Conquistador]]:                  >3,5h  Test abgebrochen,
                                                  14. ..Lxh2+ erwogen
  [[Mephisto Modena]]:                      >7h15'  Test im 12. Hz abgebrochen, immer noch  
                                                  14. ..Lxh2+ erwogen     
  [[Saitek Prisma]]:                      >12h    Test im 9. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+),  
                                                  >60 Mio. Stellungen berechnet
  [[Fidelity Designer 2000 Display]]:      >12h    Test im 10. Hz abgebrochen, immer noch  
                                                  14. ..Lxh2+ erwogen


[[Kategorie:Glossar]]
[[Kategorie:Glossar]]
[[Kategorie:Stellungstests]]
[[Kategorie:Stellungstests]]

Aktuelle Version vom 12. Januar 2019, 14:35 Uhr

Vom Horizonteffekt spricht man, wenn ein Schachprogramm einen vermeintlichen (materiellen) Vorteil erzielt, der sich bei tieferer Berechnung in sein Gegenteil verkehrt. Die benutzte Rechentiefe reicht dabei nicht aus um den Fehlgriff zu erkennen. Typisch sind dabei Zwischenzüge, die den Rechenhorizont verschieben. Einige Programmierer haben versucht diese Problematik durch spezielle Algorithmen in den Griff zu bekommen. Siehe dazu unten z.B. die Ergebnisse des SciSys Turbo King.

Bei einem von SteveB durchgeführten Schnellschach Match kam es zu der rechts abgebildeten Stellung zwischen Mephisto Nigel Short und Fidelity Mobile Master. Nur zwei Züge verhindern, dass Schwarz sofort mattgesetzt wird. Der Fidelity entschied sich für den Bauernraub und verlor kurz darauf den dann eingesperrten Läufer nebst Partie. Betrachtet man die Lösungszeiten anderer Schachcomputer weiter unten, so befindet er sich dennoch in guter Gesellschaft. Diese Stellung und die nächsten 5 gespielten Züge verdeutlichen beispielhaft die Probleme, die zum Horizonteffekt führen.

r1b2rk1/p1q2ppp/1npbpB2/8/3P2Q1/1B6/PP3PPP/RN3RK1 b - - 0 14


[Mittesten erlaubt und insbesondere gewünscht!]

Horizonteffekt: Zeitbedarf & Rechentiefe für 14. ..g6 (in der Analysestufe)

Fritz For Fun 5                           0"  im 3/7. Hz  (feste Suchtiefe 3 eingestellt)
Fritz 6                                   1"  im 9/22. Hz (feste Suchtiefe 9 eingestellt)
Mephisto Roma II:                     sofort  im 1. Hz
SciSys Turbo King:                       58"  im 3. Hz nach ca. 15000 berechneten Stellungen 
                                                               (ebenso Scisys Turbo King II)
Mephisto Milano:                       1'53"  im 7. Hz nach ca. 75000 berechneten Stellungen
Mephisto MM V:                         3'14"  im 7. Hz, Version 5.0
Mephisto Atlanta:                      3'30"  im 10. Hz, 3. Ast, +SEL
Scisys Turbostar 432                   8'04"
Novag Sapphire:                       12'05"  im 9. Hz
Saitek Cougar:                        16'25"  im 9. Hz
Mephisto MM VI                        27'40"  im 9. Hz 22. Ast 
Mephisto MM I:                      5h29'     im 6/16. Hz nach ~38600 berechneten Stellungen
Fidelity Mach III                   >6h <8h   im 10. Hz 3. Ast  

nicht gelöst oder abgebrochen:
Novag Diablo:                         >2h     Test im 10. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+), 
                                                  >20 Mio. Stellungen berechnet
Novag Super Expert:                   >2h     Test im 9. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+), 
                                                  >15 Mio. Stellungen berechnet
Saitek Conquistador:                  >3,5h   Test abgebrochen,
                                                  14. ..Lxh2+ erwogen
Mephisto Modena:                      >7h15'  Test im 12. Hz abgebrochen, immer noch 
                                                  14. ..Lxh2+ erwogen     
Saitek Prisma:                       >12h     Test im 9. Hz abgebrochen (14. ..Lxh2+), 
                                                  >60 Mio. Stellungen berechnet
Fidelity Designer 2000 Display:      >12h     Test im 10. Hz abgebrochen, immer noch 
                                                  14. ..Lxh2+ erwogen